NARZĘDZIA cz. 3 -Maszyny i urządzenia

Walcarki

Walcarka z gładkimi walcami.

Walcarka do walcowania na drut i blachę

Walcarka z wymiennymi walcami

Na fotografii pokazano typowe walcarki z jedną parą walców. Walcarka z walcami gładkimi umożliwia walcowanie materiału na pręty i blachę. Walcarka z walcami rowkowanymi umożliwia walcowanie na drut i do walcowania blachy.
Złotnik potrzebuje walcarki, która posiadałaby walce umożliwiające walcowanie materiału na pręty o zróżnicowanej średnicy, na blachę, oraz na obrączki. Moja pierwsza walcarka była robiona na zamówienie według pobieżnego szkicu z innej walcarki. Na walcach o średnicy około 100 mm. i długości 250 mm., wytoczone zostały rowki do walcowania prętów i obrączek, a także zostało sporo miejsca na walcowanie blachy. Niestety nie posiadała ona przekładni, skutkiem, czego walcowanie na niej wymagało wiele wysiłku. Kolejna moja walcarka była odkupiona od zaprzyjaźnionego złotnika. Posiadała ona znacznie mniejsze walce. Walce te były wymienne. Miała ona trzy komplety wałków, jeden do walcowania blachy, drugi do walcowania prętów i trzeci do walcowania obrączek. Niewygodą było to, że za każdym razem trzeba było wymieniać walce do odpowiedniej roboty.

Na obrazku widzimy same walce

Pokazana na fotografii nr 44. walcarka posiada po lewej stronie walce przystosowane do walcowania prętów, po prawej blachy. Koszt takiej walcarki jest z pewnością większy od walcarek poprzednich. Ponieważ z kosztami zawsze musimy się liczyć musimy szukać takiego typu walcarki, który zapewniałby walcowanie jedną parą walcy, materiał na blachę, pręt i obrączki.
Kupowanie kilku walcarek, byłoby zbyt wielkim i nieuzasadnionym wydatkiem.

Walcarka elektryczna, była cichym marzeniem niejednego ucznia, czeladnika, czy mistrza.
Ręczne walcowanie, to praca wymagająca sporego wysiłku.
Ma to jednak tą dobrą stronę, że może stanowić pewnego rodzaju gimnastykę w zawodzie w którym większość czasu spędza się siedząc przy stole w pochylonej pozycji.
Z mojego punktu widzenia, walcarki elektryczne nie powinny być nigdy używane w tych zakładach złotniczych, gdzie walcuje się niewielkie ilości złota. Mała sztabka odlanego złota podczas walcowania wygina się jak wąż.
Kiedy wkładamy nierówno powyginany pręt do walcarki, może on w wypadku walcarki elektrycznej, której walce są w stałym obrocie, spowodować zgniecenie palca przez wciągany pomiędzy walce pręt. Z walcarką ręcznie obracaną nie ma takiego zagrożenia ani dla nas, ani dla naszych pracowników.

Fotografia powyżej pokazuje odlewarkę sprężynową obrotową, pracującą na takiej samej zasadzie jak centryfuga. Pokazany model obraca się razem z obudową, co jest bardzo wygodne z tego względu ze żeby zwolnić napęd sprężyny wystarczy lekko poruszyć obudowę. Opis działania zamieszczony jest w dalszej części podręcznika

Wielkość tygli dobiera się do wielkości formy, do której będzie wlewany stopiony metal. Otwór w tyglu, przez który przelewa się roztopiony metal w większym tyglu jest wyżej usytuowany podobnie jak w większych formach jest wyżej umieszczony wlew. Wiąże się to ze średnicą formy.

Odlewarka wirowa/ obrotowa, bez obudowy. Montowana jest wewnątrz osłony z blachy, co ma na celu ochrony przed utratą odlewanego materiału w wypadku jego rozlania. Tygiel zakładany jest na krótszym ramieniu.

Piec elektryczny do wytopu wosku.

Posiada wskaźnik temperatury jaka jest w piecu (do 2000º F. ) oraz, obrotowy przełącznik do ustalenia wysokości temperatury do jakiej ma się nagrzać piec. Piec wyłożony jest białym lekkim materiałem izolującym ciepło. W górnej części posiada niewielki otwór wentylacyjny, którym wydostają się spaliny z wytapianego wosku. Spód pieca powinien być chroniony płytką ceramiczną, przed wyciekającym i spalającym się woskiem

Powyżej nieco inny typ pieca do wypalania wosku

Odlewarka próżniowa do złota i srebra.

Komora próżniowa nakrywana jest stalowymi pierścieniami. Każdy z trzech pierścieni posiada inną średnicę otworu, co pozwala na używanie pojemników do form odlewniczych o różnej wielkości.

Naczynie perforowane do form gipsowych

Metalowe pojemniki / cylindry, / w których woskowe modele zalewa się gipsem. Obok gumowe podkładki. Pojemnik, •w którego ściankach wykonane zostały otwory, nim zostanie wypełniony płynną masą gipsową, należy owinąć taśmą lub papierem dla jego uszczelnienia. Gumowe podkładki mogą być używane do pojemników o różnej wielkości i średnicy. Na tych właśnie gumowych podkładkach formowane jest woskowe drzewko z modelami. Ilość modeli może dochodzić nawet do kilkudziesięciu sztuk, w jednym pojemniku. Więcej o odlewaniu w dalszej części książki.

Urządzenie popularnie zwane woskarką.

Urządzenie służy do topienia i wypełniania pod określonym ciśnieniem gumowych form woskiem. Urządzenie posiada
Są to; 1- Pompkę ręczną, tłocząca do zbiornika powietrze.
2 – Manometr ciśnienia.
3 – Pokrętła mocujące przykrywę.
4 – Lampka kontrolna, sygnalizująca pracę podgrzewacza.
5 – Włącznik- wyłącznik z jednoczesnym ustawieniem temperatury.
6 – Mosiężny spust / smoczek/, z wbudowanym zaworem. Zawór otwiera się w momencie przystawienia formy i naciśnięcie nią na spust. Zamyka po odcięciu formy od spustu.
7 – Manometr wskazujący temperaturę stopionego wosku, wewnątrz urządzenia.
Ten typ woskarki jest przydatny w małym zakładzie złotniczym, gdyż nie wymaga sprężarki powietrza. Ciśnienie wewnątrz zbiornika wytwarza się za pomącą pompki ręcznej. Pojemność woskarki wynosi, co najmniej 1 litr wosku

Smoczek przez który forma napełniana jest woskiem

Ten typ woskarki podłączany jest do węża przewodem z kompresorem 9 sprężarką powietrza)

Woskarka ciśnieniowo próżniowa.

Poprzednio opisana woskarka wymagała zasilania w energię elektryczna. Potrzebne ciśnienie w komorze stapiania wosku dostarczaliśmy za pośrednictwem pompki ręcznej. Woskarka, pokazana na fotografii 55, wymaga połączenia z kompresorem ciśnieniowym/ sprężarką powietrza / , oraz pompą wytwarzającą podciśnienie /próżnie /. Forma gumowa do wosku musi być umieszczona w automacie zaciskowym sterowanym sprężonym powietrzem. To drogie i skomplikowane urządzenie pozwala wytwarzać modele woskowe doskonałej jakości. Dzieje się to dzięki temu, że z formy najpierw wyciąga powietrze a dopiero później wypełnia ją roztopionym woskiem. Przedstawiona woskarka stanowi, zatem tylko jedno z urządzeń całego zestawu przeznaczonego do produkcji woskowych modeli. Jest ona skomplikowana i dość trudna do ustawienia.

Prasa wulkanizacyjna.
Wykonywanie form gumowych odbywa się pod prasą wulkanizacyjną. Prasa posiada wbudowany termostat z lampką kontrolną i regulacją kontroli temperatury. Prasa musi mieć mocną, solidną konstrukcję. Materiał, z którego wykonuje się formy, poddany wulkanizacji, a ściśle mówiąc stałej, określonej temperaturze wytwarza ciśnienie działające na płyty prasy. Prasa do wulkanizacji powinna posiadać wyłącznik czasowy. Obie płyty, dolna i górna powinny mięć spirale grzejne.

Myjka ciśnieniowo parowa, prysznic parowy, lub myjka parowa.

Elementy myjki to;
1 – Lejek do napełniania wodą zbiornika myjki.
2 – Zawór wpustowy. Otwierany w momencie napełniania zbiornika.
3 – Zawór spustowy. Do opróżniania zbiornika po zakończeniu pracy, co zaleca producent.
4 – Manometr ciśnieniowy.
5 – Spust pary.
6 – Przełącznik.
7 – Szklana rurka, dzięki której mamy podgląd poziomu wody w zbiorniku.
Strumień pary wydobywa się po otwarciu zaworu parowego, zawór ten umieszczono w pedale nożnym, co jest i praktyczne i wygodne. Pojemność zbiornika ok. 8,5 litra wody, ciśnienie pary 70-80 PSI, grzałka elektryczna 1500 Wat.

Myjka jubilerska.

W myjce tego typu wykorzystano działanie ultradźwięków / ultrasonic/. Woda wypełniająca zbiornik, poddana działaniu drgań o wysokiej częstotliwości, powoduje strącanie się zanieczyszczeń z przedmiotów w niej zanurzonych. Do wypełnionego wodą zbiornika wkładamy metalowe lub plastikowe sitko, do którego wrzucamy biżuterię przeznaczoną do umycia. Doskonale spełnia swoją rolą do mycia biżuterii po polerowaniu, łańcuszków wielosplotowych itp.

Myjka wodna jest około dwukrotnie tańsza od myjki ciśnieniowo parowej. Jest ponad to całkowicie bezpieczna.

Podstawowe modele posiadają wbudowany podgrzewacz wody z regulacją temperatury i wyłącznikiem czasowym do 30 minut. Typowa myjka, to myjka o pojemności zbiornika 2 litrów wody. Produkowane dla jubilerów posiadają pojemność od 1 do 3,7 litra, / 1 galon / wody.

Polerka wibracyjna

Zaprojektowana i wykonana do polerowania dużych ilości biżuterii. Model o pojemności 2,8 litra może jednocześnie polerować 50 damskich pierścionków. Model 5,7 litra, 100 szt. pierścionków, a model o pojemności 18 litrów, aż 300 szt. pierścionków. Pojemnik wykonany z polietylenu na metalowym wibratorze poruszanym silnikiem elektrycznym.
Przydatny dla zakładów produkujących masowo biżuterię srebrną. Starszym typem polerki jest polerka bębnowa, Fot. 65. Polerki bębnowe wytwarzane są o różnej wielkości bębnów. Jako jedno i wielo bębnowe. Korzystanie z polerek bębnowych czy wibracyjnych bardzo skraca czas polerowania, gdy mamy do czynienia z dużą ilością biżuterii. Jest bezpyłowe i stosunkowo ciche. Materiał polerujący dociera także do miejsc trudnych do wypolerowania ręcznego. Korzystając z polerki wibracyjnej przez cały czas możemy kontrolować proces polerowania bez zatrzymywania wibratora.
Polerowanie odbywa się dwoma metodami. Jako suche i na mokro. Zależy to od doboru mediów użytych do polerowania.

Polerki bębnowe.

Media do polerowania.

Stalowe kulki o dowolnym kształcie i wielkości, są doskonałym materiałem do polerowania na mokro. Dzięki nim uzyskujemy lustrzany połysk polerowanych przedmiotów. Są odporne na zużycie. Jako środka zmiękczającego używa się wody z dodatkiem detergentów. Może to być popularny płyn do zmywania naczyń, powszechnie znany pod nazwą, – Ludwik.
Polerowanie na mokro może odbywać się także przy użyciu mediów plastikowych. Fot. 67. Wytworzone specjalnie do celów polerowniczych, w swoim składzie mogą mieć domieszki materiału polerowniczego. I tak w zależności od dodatków ich przeznaczeniem może być polerowanie wstępne, oczyszczające, lub polerowanie końcowe na wysoki połysk.

Media polerskie z tworzyw sztucznych.

Media polerskie z różnych materiałów
Do szlifowania i polerowania stosuje się także materiał otrzymany ze spieków ceramicznych, twardego drewna, a nawet z rozdrobnionych skorup orzecha włoskiego. Polerownie odbywa się wówczas metodą na sucho, bez użycia wody. Czas trwania polerowania jest różny i zależy od mediów, jakie się podczas tego procesu używa. / Dochodzi do 48 godzin /
Polerując srebro ręcznie na polerce ze szczotkami włosianymi, a szczególnie, gdy używamy krążków filcowych, możemy wyczuć jak szybko się ono nagrzewa. Na polerowanej powierzchni pojawiają się wówczas ciemne plamy trudne do usunięcia. Nie ma takich plam, jeśli srebro polerowane jest w bębnach polerskich. W ostatnich czasach nie tyle zmienia się konstrukcja samych polerek, co ich wielkość i ustawienie bębnów. Zasada polerowania poprzez ruch obrotowy pozostaje jednak niezmiennie ta sama

NARZĘDZIA cz.4 -Maszyny i urządzenia